گز یک شیرینی محبوب است که به دلیل محتوای بالای مواد مغذی و خواص سلامتی خود، میتواند به بهبود سلامتی بدن کمک کند. اما گزی که با مواد اولیه اصل و طبیعی تهیه شده باشد و اصالت خود را حفظ کرده باشد. مثل گزانگبین،شیرخشت، پسته و بادام و حتی عسل گون!! گز بلداجی به خاطر وجود همین ماده سحرامیز چنین محبوبیت جهانی پیدا کرده است.
امروزه شاید بیش از هزار کارگاه، بنگاه، فروشگاه و .. به صورت تخصصی در زمینهی گز فعالیت میکنند و انواع گز را به صورت عمده و خرده توزیع میکنند. گز در شهرهای مهمی مثل بلداجی، اصفهان و کرمان تولید میشود، اما فقط گز بلداجی است در در حجمها و کیفیتهای متفاوت صادر میشود و به عنوان یک برند جهانی محبوب مورد استفاده قرار میگیرد. درین مقاله قصد داریم نحوهی تولید، کیفیت و خرید گز بلداجی را بررسی کنیم، با ما همراه باشید.
خواستگاه گز کجاست؟
در دوران صفوی در استان چهارمحال و بختیاری در منطقه بلداجی در گردنهای موسوم به گردنه حلوایی در طی مراسمی نوعی حلوای سفید رنگ پخته میشد. ماده اصلی این حلوای سفیدرنگ، گزانگبین بود که از درختچههای گزانگبین در نواحی کلار بدست میآید. گزانگبین عبارت است از حشرهای کوچک که روی ساقهها و برگهای درخت گزانگبین خانه میسازد و از شیره پرورده این گیاه تغذیه کرده و شهد تولید میکند. این حلوا مادهی اصلی گز بود که بعدها به اصفهان راه یافت و شکل امروزی گز را به خود گرفت.
گز بلداجی
شهر بلداجی به عنوان اولین تولیدکننده گز در ایران شناخته میشود. این شهر دارای ۸۷ کارگاه گزسازی است و در ماه حدود ۸۰۰ تن گز تولید میکند. این هنر اولین بار در شهر اصفهان آموخته شده و سپس کارگران به بلداجی بازگشته و تولید گز را آغاز کردند. شهر اصفهان با تولید ۹۶۰۰ تن گز در ماه بزرگترین تولیدکننده گز در ایران بود که که از اوایل دههی نود پایتخت گز از اصفهان به بلداجی منتقل شد.
شهر بلداجی کجاست؟
شهر بلداجی، یکی از شهرهای شهرستان بروجن در استان چهارمحال و بختیاری قرار دارد. این شهر در جنوب شرقی استان واقع شده و از سمت شمال با لرستان، از جنوب با کهگلویه و بویر احمد و از مشرق با اصفهان و بروجن همسایه است. بلداجی دارای آب و هوای کوهستانی است و در ارتفاع 2050 متر از سطح دریا قرار دارد. جمعیت این شهر طبق آخرین سرشماری در سال 1395، 3419 نفر بوده است.
عسل گون استفاده شده در گز بلداجی
بلداجی در میان رشته کوههای بلند زاگرس قرار دارد. سرزمین جنگلهای بلوط و گون. بلداجی در دامنهی کوه کلار میان جنگلهای گون قرار دارد و عسل گون به وفور در انجا پیدا میشود. برای اولین بار برند گز فردوس در خلاقیتی نوارانه به جای شکر از عسل گون در گزهای خود استفاده کرد و این نوااوری اغاز ورود گز بلداجی به بازارهای جهانی بود.
خواص عسل گون
عسل گون به دلیل دارا بودن خواص ضد التهابی و ضد باکتریایی قوی، می تواند در درمان بیماری های مفصلی مانند التهاب مفاصل و آرتروزیکتوزا کارآمد باشد. مصرف عسل گون می تواند بهبود علائم درد، التهاب و آرامش مفاصل را به همراه داشته باشد. همچنین این عسل دارای خواص آنتی اکسیدانی است که می تواند در کاهش التهابات مفاصل تاثیرگذار باشد. به طور کلی، مصرف عسل گون به عنوان یک مکمل طبیعی در درمان بیماری های مفصلی می تواند مفید و موثر باشد. در هر صورت، قبل از استفاده از عسل گون برای درمان هر نوع بیماری، مناسب است با پزشک معالج خود مشورت کنید.
فواید گز بلداجی در علم پزشکی
گز، به دلیل محتوای بالای مواد مغذی خود، خواص بسیاری برای سلامتی بدن دارد. درادامه به برخی از این خواص اشاره میکنیم:
تقویت انرژی بدن: گز به دلیل حضور مقدار زیادی قند، به عنوان یک منبع انرژی برای بدن عمل میکند. در واقع، مصرف گز میتواند به افزایش سطح انرژی بدن و کاهش خستگی کمک کند. گز به دلیل حضور ویتامینهای مختلفی مانند ویتامین A، C و E، مواد معدنی مانند آهن، کلسیم و پتاسیم، و مواد آنتیاکسیدانی مانند لوتئین و زآگزانتین، به تقویت سیستم ایمنی بدن و محافظت از بدن در برابر بیماریهای مختلف کمک میکند.
غنی از ویتامینها و مواد مغذی: گز حاوی ویتامینهای مختلفی است که برای سلامتی چشمها، پوست و سیستم ایمنی بدن مفید هستند. همچنین، گز حاوی مواد مغذی مانند پروتئین، چربی، فیبر و مواد معدنی مانند آهن، کلسیم و پتاسیم است.
تقویت سیستم ایمنی بدن: به دلیل حضور ویتامینها و مواد مغذی در گز، مصرف این شیرینی میتواند به تقویت سیستم ایمنی بدن و محافظت از بدن در برابر بیماریهای مختلف کمک کند.
کمک به بهبود عملکرد مغز: گز حاوی قند است که به عنوان منبع انرژی برای مغز عمل میکند. بنابراین، مصرف گز میتواند به بهبود عملکرد مغز و تقویت حافظه و کاهش خستگی کمک کند.
خاصیت آنتیاکسیدانی: گز حاوی مواد آنتیاکسیدانی مانند لوتئین و زآگزانتین است که میتواند به محافظت از بدن در برابر آسیبهای اکسیداتیو و جلوگیری از بروز بیماریهای مختلف کمک کند.
کمک به برطرف کردن کمخونی: گز حاوی مقدار زیادی آهن است که میتواند در برطرف کردن کمخونی و افزایش سطح هموگلوبین خون مفید باشد.
کمک به کاهش استرس: گز به دلیل حضور مقدار زیادی قند، به عنوان یک منبع انرژی برای بدن عمل میکند. بنابراین، مصرف گز میتواند به کاهش استرس و افزایش انرژی کمک کند.
کمک به بهبود گوارش: گز به دلیل حضور مقدار زیادی فیبر، میتواند به بهبود عملکرد رودهها و کاهش مشکلات گوارشی مانند یبوست کمک کند.
کمک به کاهش خطر بیماریهای قلبی: گز به دلیل حضور مواد آنتیاکسیدانی مانند لوتئین و زآگزانتین، میتواند به کاهش خطر بروز بیماریهای قلبی و عروقی کمک کند.
کمک به بهبود قند خون: گز به دلیل حضور مقدار زیادی قند، میتواند به بهبود سطح قند خون و کاهش خطر بروز بیماریهای مربوط به قند خون مانند دیابت کمک کند.
کمک به بهبود سلامت پوست: گز به دلیل حضور ویتامینهای مختلفی مانند ویتامین A و E، میتواند به بهبود سلامت پوست و جلوگیری از پیری زودرس پوست کمک کند.
کمک به پیشگیری از بیماریهای سرطان: گز به دلیل حضور مواد آنتیاکسیدانی مانند لوتئین و زآگزانتین، میتواند به پیشگیری از بروز بیماریهای سرطان کمک کند.
کمک به بهبود عملکرد کلی بدن: گز به دلیل حضور مقدار زیادی مواد مغذی مانند پروتئین، چربی و فیبر، میتواند به بهبود عملکرد کلی بدن و افزایش میزان انرژی کمک کند.
کمک به سلامت استخوانها: گز به دلیل حضور مواد معدنی مانند کلسیم، میتواند به بهبود سلامت استخوانها و پیشگیری از بروز بیماریهای مرتبط با استخوانها مانند اوستئوپوروز کمک کند.
کمک به بهبود سلامت دهان و دندان: گز به دلیل حضور مقدار زیادی شکر، میتواند به تحریک تولید ترشحات دهانی و کاهش خطر بروز عفونت و بیماریهای مرتبط با دهان و دندان کمک کند.
کمک به بهبود عملکرد کبد: گز به دلیل حضور مواد مغذی مانند ویتامینها و مواد معدنی، میتواند به بهبود عملکرد کبد و تخلیه سموم از بدن کمک کند.
کمک به بهبود عملکرد قلب و عروق: گز به دلیل حضور مواد آنتیاکسیدانی مانند لوتئین و زآگزانتین، میتواند به بهبود عملکرد قلب و عروق و کاهش خطر بروز بیماریهای قلبی و عروقی کمک کند.
کمک به بهبود عملکرد کلیهها: گز به دلیل حضور مواد مغذی مانند ویتامینها و مواد معدنی، میتواند به بهبود عملکرد کلیهها و تخلیه سموم از بدن کمک کند.
در کل، گز یکی از شیرینیهای سنتی و محبوب ایران است که دارای خواص سلامتی بسیاری برای بدن است. برای افزایش خواص سلامتی گز، میتوانید آن را با استفاده از مواد مغذی دیگری مانند مغزهای خشک، تخمه، آجیلها و میوههای خشک ترکیب کرده و در کنار آنها مصرف کنید. این کار میتواند به بهبود ترکیب مغذی غذایی و افزایش خواص سلامتی آن کمک کند.
در ضمن، برای افزایش میزان فیبر مصرفی، بهتر است از گزهای تازه و نسبتاً خام استفاده کنید و از گزهایی که شده و پخته شدهاند، به دلیل کاهش میزان فیبر، مصرف کمتری داشته باشید.ا توجه به این که گز یک شیرینی سنتی و محبوب در ایران است، میتوانید با مصرف معقول آن و ترکیب با مواد مغذی دیگر، از خواص سلامتی آن برای بدن خود بهرهمند شوید. گز فردوس بلداجی یکی از برندهای مهم گز در ایران است که در گز خود از گزانگبین اصل زاگرس واقع در کوههای کلار استفاده میکند.
گزانگبین استفاده شده در گز بلداجی
گزانگبین به عنوان یک ماده طبیعی با استفاده در صنایع غذایی، دارویی و عطرسازی مورد استفاده قرار میگیرد. این ترکیب به دلیل طعم شیرین ملایم و عدم داشتن اثرات جانبی مضر برای سلامتی، به عنوان جایگزین مناسبی برای شکر و قند مصنوعی در تهیه محصولات غذایی مختلف مورد استفاده قرار میگیرد. همچنین، گزانگبین دارای خواص ضد التهابی، ضدباکتریایی و ضد ویروسی است که میتواند در درمان برخی بیماریها مفید باشد.
در زمینه تحقیقات علمی، گون گزی نیز مورد توجه قرار گرفته است. بررسیهای علمی نشان داده است که این گیاه دارای ترکیباتی همچون فنلها و آنتوسیانینها است که دارای خواص ضدباکتریایی، ضد التهابی و ضدسرطانی هستند. همچنین، تحقیقات نشان داده است که ترکیبات موجود در گون گزی میتوانند در کاهش سطح قند خون و بهبود عملکرد کبد نیز مفید باشند.
درخت گز یا گون چیست؟
گز به صورت طبیعی از درختچهای به نام گون به دست میآید و در تولید آن از هیچ نوع مواد و افزودنی غیرطبیعی استفاده نمیشود. این درختچه در حدود ۳۰ گونه دارد و در زبان عربی به آن “طرفا” و در زبان هندی به آن “چهاو” میگویند. شیرهی گون برای رنگرزی، دباغی و درمان بیماریهای چشم استفاده میشود و همچنین به عنوان مسهل در کودکان مورد استفاده قرار میگیرد.
خواستگاه گز انگبین
گزانگبین معروفترین گونه این درختچه است و در مناطق کویری اطراف اصفهان و خوانسار و برخی مناطق چهارمحال و بختیاری رشد میکند. انگبین از این درختچه استخراج میشود و در تولید گز استفاده میشود. گز آردی کرمانی از سایر گزها متمایز میشود به دلیل عدم چسبیده شدن به دندان در هنگام خوردن و همچنین ماندگاری و امکان نگهداری طولانی مدت. در ترکیب گز آردی از مواد غذایی کم ارزش، مواد نگهدارنده غیرطبیعی و مواد شیمیایی استفاده نمیشود و به همین دلیل از سایر تنقلات شیرین متمایز میشود. گز آردی به عنوان یکی از بهترین تنقلات برای نگهداری درازمدت شناخته میشود و جایگاه ویژهای در تنقلات شیرین دارد.
درختچه گون گزی
گون گزی یک گیاه درختی چندساله و خودرو با ساقه چوبی است که معمولاً به ارتفاع ۵۰ تا ۱۰۰ سانتیمتر میرسد. این گیاه دارای شاخههای چوبی است که در جهت افقی و کمی متمایل به طرف بالا رشد میکنند. شاخههای این گیاه در انتهای کرکدار خود دارای گلهایی به رنگ سفید متمایل به زرد هستند که هر دو پایه گل بر روی یک نهنج کرکدار قرار دارد.
گون گزی به دلیل تغذیه پسیل گون (cyamophila dicora) و تولید مان ارزشمند انگبین گون، مورد توجه قرار دارد. گزانگبین یک خشک ماده با طعم شیرین ملایم، بوی مطبوع، ساختار جامد، شکننده و رنگ سفید مایل به زرد است. این ترکیب در اثر گرما و رطوبت به صورت نرم و چسبنده درمیآید. در گذشته، ترکیب گزانگبین حدود پنجاه درصد از فرمولاسیون گز را به خود اختصاص میداد، اما در حال حاضر به دلیل کاهش حجم این ترکیب، از محصولات جانشین استفاده میشود. این محصولات شامل ترکیباتی مانند گز علفی، ترنجبین، شیرخشت، بیدخشت و بادکا (گلوکز مایع حاصل از هیدرولیز اسیدی نشاسته) هستند.
خواص دارویی گزانگبین
– خواص ضد التهابی: تحقیقات نشان داده است که ترکیبات موجود در گون گزی از جمله فنلها و آنتوسیانینها، خواص ضد التهابی قوی دارند. به همین دلیل، این گیاه میتواند در درمان برخی بیماریهای التهابی مانند التهاب مفاصل و آسم مفید باشد.
– خواص ضدباکتریایی و ضد ویروسی: تحقیقات نشان داده است که ترکیبات موجود در گون گزی دارای خواص ضدباکتریایی و ضد ویروسی هستند. به همین دلیل، این گیاه میتواند در درمان برخی بیماریهای عفونی مانند عفونت های ریه و تنفسی مفید باشد.
– خواص ضدسرطانی: تحقیقات نشان داده است که ترکیبات موجود در گون گزی میتوانند دارای خواص ضدسرطانی باشند. به همین دلیل، این گیاه میتواند در پیشگیری از برخی بیماریهای سرطانی مفید باشد.
– استفاده در صنایع غذایی: گزانگبین، ترکیب شیرینی که از گون گزی به دست میآید، میتواند جایگزین مناسبی برای شکر و قند مصنوعی در تهیه محصولات غذایی مختلف باشد. همچنین، برگهای گون گزی میتوانند در تهیه چای و عرقهای گیاهی مورد استفاده قرار گیرند.
– استفاده در صنایع دارویی: برگهای گون گزی میتوانند در تهیه داروهای گیاهی مورد استفاده قرار گیرند. همچنین، ترکیبات موجود در گون گزی میتوانند در درمان برخی بیماریهای پوستی و رودهای مفید باشند.
– استفاده در صنایع عطرسازی: برگهای گون گزی به دلیل بوی مطبوع و خوشبو، میتوانند در تهیه عطر و ادکلن مورد استفاده قرار گیرند.
شیرخشت استفاده شده در گز بلداجی
شیر خشت یکی از موادی است که به وفور در گز بلداجی استفاده میشود. گز برند فردوس اولین برندی بود که در گز خود از شیرخشت استفاده کرد. میوهٔ این گیاه به صورت یکساله است و شبیه به پستهای بزرگ است. شیرخشت در حاکمیت مناطق معتدل آسیا، اروپا و آفریقای شمالی و برخی از قسمتهایی از آنها به عنوان یک گونهٔ مستعرض شناخته میشود. نام علمی این گونه Glyptostrobus pensilis است.
شیرخشت به عنوان یکی از اعضای دامنهٔ خانواده گل سرخ در سال ۱۸۴۷ به عنوان گونهای Megistostrobus شناخته شد. شیرخشت گیاهی پایا و دارای چوب تلخ است. گونهای از این گونه در برخی مناطق طبیعی مانند جنوب غربی چین و هیمالیا مشاهده میشود. در چین نام این گونه Junshan Yinzhen نامیده میشود. شیرخشت در آفریقای شمالی بنام استروبیلس شیسلینگی شناخته میشود. همچنین ساختمان ژنتیکی آن به عنوان یک نوع بیافرگی خاکی شناخته شده اس
خواص دارویی شیرخشت
شیرخشت یکی از موادی است که در طب سنتی به عنوان ماده معتدل و سرد معرفی شده است. گفته میشود که شیرخشت دارای خواص ملین، خلطآور و مقوی برای برخی از عضلات و اعضای بدن است. همچنین، شیرخشت میتواند به عنوان یک آرامشبخش برای سیستم عصبی استفاده شود و به کاهش استرس و اضطراب کمک کند. همچنین، شیرخشت میتواند به عنوان یک ماده ضد التهابی و درمانی برای برخی از بیماریها مانند التهابهای مفصلی، التهابهای پوستی و التهابهای دیگر نیز مفید باشد.
در کلیه مراحل درمانی در طب سنتی، شیرخشت به عنوان یک ماده مفید و درمانی شناخته شده است و میتواند در بسیاری از بیماریها و ناراحتیهای بدن مفید باشد. با این حال، مصرف شیرخشت باید با نظر پزشک و در چارچوب رژیم غذایی سالم انجام شود.
از طرفی، در طب سنتی، خواص دیگری نیز برای شیرخشت وجود دارد. به عنوان مثال، شیرخشت میتواند به عنوان یک آرامشبخش برای سیستم عصبی استفاده شود و به کاهش استرس و اضطراب کمک کند. همچنین، شیرخشت میتواند به عنوان یک ماده ضد التهابی و درمانی برای برخی از بیماریها مانند التهابهای مفصلی، التهابهای پوستی و التهابهای دیگر نیز مفید باشد.
از اینرو، در کلیه مراحل درمانی در طب سنتی، شیرخشت به عنوان یک ماده مفید و درمانی شناخته شده است و میتواند در بسیاری از بیماریها و ناراحتیهای بدن مفید باشد. با این حال، مصرف شیرخشت باید با نظر پزشک و در چارچوب رژیم غذایی سالم انجام شود.
فواید گز بلداجی در طب سنتی
طب سنتی یکی از روشهای درمانی قدیمی و مفید است که بر پایه تجربیات قدیمی و استفاده از مواد طبیعی و گیاهان برای درمان بیماریها بنا شده است. این روش درمانی در بسیاری از کشورها، مانند چین، هند، ایران و کشورهای شرق آسیا، به یکی از روشهای اصلی درمان بیماریها تبدیل شده است.
طبع گز انگبین
در طب سنتی، مواد غذایی و گیاهان بر اساس خواص حرارتی و طبیعتی آنها دستهبندی میشوند. طب سنتی به موادی که دارای خواص گرم و خشک هستند به عنوان مواد معتدل و گرم معرفی میکند. این مواد معمولاً برای تقویت عضلات و افزایش دمای بدن مفید هستند.
از طرفی، موادی که دارای خواص سرد و مرطوب هستند به عنوان مواد سرد معرفی میشوند. این مواد معمولاً برای کاهش دمای بدن و تسکین درد و التهاب مفید هستند.در زیر برخی از خواص و فواید درمانی گز در طب سنتی ذکر شده است.
چندخواص گز انگبین
- ملین: گز به دلیل حاوی فیبرهای موجود در آن، میتواند به بهبود عملکرد رودهها و کاهش یبوست کمک کند.
- صفرابر: گز به دلیل حاوی مقدار زیادی آب میتواند به بهبود وضعیت آب و الکترولیتهای بدن کمک کند و باعث صفراشدگی بیشتر شود.
- خلطآور: گز به دلیل حضور مواد خلطآور مانند پکتین، میتواند به بهبود وضعیت تنفسی و کاهش علائم سرفه و خارش داخلی دهانه بینی کمک کند.
- کاهشدهنده حرارت بدن: گز به دلیل خنک بودن و حاوی آب میتواند به کاهش حرارت بدن در برخی بیماریها مانند تب کمک کند.
- رفع کننده سرفه و خارش: گز به دلیل خواص خلطآور و آرامشبخش، میتواند به رفع علائم سرفه و خارش داخلی دهانه بینی کمک کند.
- مقوی معده، کبد و کلیهها: گز به دلیل حضور مواد مغذی مانند پروتئین و مواد معدنی، میتواند به بهبود عملکرد معده، کبد و کلیهها کمک کند.
- مسهل: گز به دلیل حاوی فیبرهای موجود در آن و همراه بودن با گلاب، میتواند به بهبود عملکرد رودهها و رفع مشکلات یبوست کمک کند.
طب سنتی یکی از قدیمیترین و بهترین روشهای درمانی است که از قدیمالایام توسط مردم در سراسر جهان به کار گرفته شده است. در طب سنتی، به طبیعت و خواص طبیعی مواد غذایی و گیاهان توجه بسیاری شده و از آنها بهعنوان یکی از بهترین راههای درمانی استفاده میشود. یکی از مفاهیم مهم در طب سنتی، تعادل در بدن است، به گونهای که هر عضو و گردش خون در بدن، باید در یک تعادل مناسب قرار گیرد. از این رو، در طب سنتی، مواد غذایی و گیاهان را بر اساس خواص حرارتی و طبیعتی آنها دستهبندی میکنند. البته این خواص برای گزی تعریف میشود که در ان مواد اولیه با کیفیت و ارجینال استفاده شود.
انواع گز بلداجی
با توجه به افزایش تقاضا و توسعه صنعت گز بلداجی و کیفیت بی نظیر ان، تولید کنندگان در تلاشند تا با نوآوری و خلاقیت در تولید گز، به نیازهای مختلف مخاطبان پاسخ دهند. گزهای متنوعی در بازار موجود است که شامل: – گز لقمهای است که برای راحتی استفاده توسط مخاطبان به قطعات کوچکتر تقسیم شده است. این گزها به دلیل شکل لقمهای خود، بسیار محبوب هستند.
– گز آردی که بیشترین تولید را در ایران دارد. این گزها پس از برش به شکل گرد یا مستطیل، با آرد مخلوط میشوند. به دلیل استفاده از آرد، این گزها ماندگاری طولانیتری دارند و نرمتر هستند. قیمت بالاتری نیز دارند. – گز سکهای که شکل دایرهای دارد و ترکیبات آن مشابه گز آردی یا گز بیمغز است. – گز برشی که به شکلهای مختلف بریده شده است و مغزهای میانی آن قابل مشاهده است.
قیمت گز بلداجی
در مجموعه تولیدی گز فردوس (بلداجی اصل)، بیش از ۳۴ نوع گز متنوع تولید می شود. این گزها ،شامل گز آردی و گز لقمه ای با درصدهای مختلف پسته و بادام و مواد شیرین کننده متفاوت مانند عسل و شکر تولید میشود. این تنوع در اجزای مواد اولیه و روش تولید باعث شده است که قیمت به صورت قابل توجهی متفاوت باشد.
خرید گز بلداجی
برای خرید گز بلداجی به صورت عمده از طریق این کانال ارتباطی و برای خرید گز بلداجی به صورت تکی و بیشتر به فروشگاه ما مراجعه کنید.
اینقدر اول اول نکن، همه میدونند اولین تولیدکننده کی بوده: خاندان طهماسبی بزرگ
از روی اسمتون میشه صحت حرفتون رو تشخیص داد