مواد اولیه گز

گز یکی از شیرینی های سنتی چهارمحال بختیاری است که طرفداران به خصوص خودش را دارد و یکی از سوغاتی های معروف این شهر و همین طور کشور ماست. در این مقاله ما شما را با مواد اولیه گز شامل چوب گز و گزانگبین آشنا نماییم.

گز، یکی از شیرینی های خوش طعم و اصیل چهارمحال بختیاری است که دارای مواد مغذی بسیاری در خود می باشد. اما برای حفظ خواص گز باید از مواد با کیفیت و اصیل ایرانی استفاده نمود. از مواد تشکیل دهنده این سوغاتی می توان به برخی مواد اشاره کرد مانند: سفیده تخم مرغ، نمک، روغن، آرد، عسل، شکر سفید، گلاب، ترنجبین یا گز انجبین، مغز پسته یا بادام و فندق.

ویژگی های هریک از مواد اولیه گز چیست؟

خواص گزی که در آن بادام استفاده می شود: بادام برای جلوگیری از سرطان، حفاظت در برابر دیابت، کمک به تقویت انرژی، کاهش کلسترول، کمک برای بالا بردن تقویت مغز، کاهش وزن و تولید پروتئین مفید برای قلب سالم کمک میکند.
فواید گزی که در آن عسل استفاده می شود: عسل برای تقویت انرژی بدن، تقویت حافظه، رفع آلرژی، کاهش سرفه، کمک به رفع شوره سر، برای خراش ها و سوختگی ها، کمک به بهبود خواب، تنظیم رطوبت پوست، رفع تبخال، کمک به گوارش بدن، تقویت سیستم ایمنی، کمک به رفع رفلاکس اسید معده و درمان آکنه کمک می کند.
 گزی که در آن پسته استفاده می شود: پسته دارای خواص آنتی اکسیدانی زیادی است. به کارکرد مغز کمک می کند. برای آرامش قلب و آرام کردن اعصاب استفاده می شود. برای تقویت معده و تسکین سرفه ها مفید است. پسته برای ثابت نگه داشتن وزن، برای باز کردن مجاری کبد، برای اسهال معمولی و اسهال خونی توصیه می شود.
خاصیت های  گزی که در آن سفیده تخم مرغ استفاده می شود: برای درمان جوش و آکنه، کاهش چربی در پوست، جلوگیری از خونریزی معده، تامین پروتئین بدن، درمان سوختگی، کمک به رشد بیشتر مو ها، کمک به رشد استخوان ها، کمک به کاهش وزن.

به دلیل کمبود کلسترول و کالری و همچنین  ویتامین ب 2 و ب 5 غذایی مغذی و در عین حال رژیمی است.

چوب گز

چوب گز شکننده و سخت بودهاست.داخل آن سرخ رنگ و بیرو آن سفید رنگ است.از این چوب در صنعت نجاری استفاده می کنند. به ماده ای که از شاخه های این درخت خارج می شود گزانگبین می گویند؛ که دارای پراکسیداز، موسیلاپ و ساکارز است. شوری برگ های این درخت باعث استفاده شترسانان از آن می شود؛ ولی برای استفاده سایر موجودات مناسب نیست.

کاربرد های دارویی پوست درخت گز:

•  درد معده و سرفه های کهنه را کم می کند

•  جوشانده آن برای دندان ها خاصیت دارد

•  اگر با سرکه ترکیب شود بوی تعفن و چرک لثه را از بین می‌برد و دندان درد را تسکین می دهد

•  رفع یبوست 

•  ترشح اسپرم را تنظیم می کند

•  برای کبد و طحال مناسب نیست

•  درمان اسهال 

•  طبع گرم و خشک دارد و بهتر است بانوان حامله مصرف نکنند

•  مهار یرقان

چرا درخت گز تهدید کننده است؟

درخت گز گیاهی تشنه و دارای سرعت تبخیر و تعرق بالا است، مقدار زیادی آب جذب می کند و آن را در هوا رها می کند. این گیاه با گیاهان دیگر منطقه رقابت می کند. افزایش فرکانس آتش سوزی، تغییر هیدرولوژی جریان یافته، کاهش میزان آب و افزایش شوری خاک را به وجود می آورد.

 از درخت گز بدانیم 

درخت گز جهت بیابان‌زدایی بسیار مفید است و موجب تثبیت ماسه‌ها نیز خواهد شد.تراکم بالای جمعیت در استفاده از منابع طبیعی کویر را ایجاد می کند.برداشت بی‌رویه از چوب درختان به عنوان سوخت، خشکسالی‌های مداوم، مصرف بی ملاحظه از آب‌های زیر‌زمینی در اطراف روستاها و منطقه های بیابانی باعث از دست رفتن این گونه گیاهی می شود.می توانیم با تثبیت شن های کویر ها و بیابان ها از این گیاه محافظت نمود.

گزانگبین از اصلی ترین مواد اولیه گز

در مواد اولیه گز؛ گزانگبین یکی از موادی است که باعث می شود گز خوش عطر و طعم باشد.

گزانگبین ماده ای ارزشمند است که توسط یک حشره کوچک به نام پسیل گز تولید می شود.

با شروع تابستان، حشرات در کوه های چهارمحال بختیاری از این گیاه تغذیه می کنند و با استفاده از شیره این گیاه صمغ را تولید می کنند.

خاصیت های گزانگبین

یکی از استفاده های اصلی گزانگبین در طب سنتی و صنعت داروسازی است.

از مواد موجود آن می توان به فروکتوز اشاره کرد. با مصرف این گیاه می توان از یبوست و بواسیر جلوگیری کرد.

و ملین خوبی برای کودکان و افراد بزرگسال است.
همچنین قند موجود در صمغ آن برای افراد دیابتی ضرری ندارد و این بیماران می توانند از این گیاه استفاده کنند.

این ماده می تواند باعث تقویت اعصاب، تقویت قوای جسمانی و تقویت قوای جنسی شود. از شاخه و برگ گیاه گزانگبین که به صورت بخور می توان برای درمان سرما خوردگی استفاده کرد.

 پوست درخت این گیاه به صورت جوشانده، اسهال و اسهال خونی را قطع می کند. خاصیت رفع انقباض سینه، درمان تنگی نفس و رفع ناراحتی های دستگاه تنفس دارد. سبب تقویت دستگاه گوارش، تقویت کبد، معده و روده می شود و قابلیت ضدعفونی کردن دستگاه گوارش را نیز دارد. دارای ویتامین های مختلف مانند ویتامین D و کلسیم است؛ برای درمان و جلوگیری از نرمی استخوان استفاده می شود. همچنین جایگزین خوبی برای شکر و قند های مصنوعی است. از  دیگر خواص آن می توان به درمان ناباروری اشاره کرد.

انگبین در تولید گز

گز یکی از شیرینی های سنتی چهارمحال بختیاری است و از گزانگبین در تولید آن استفاده می کنند. گزانگبین یک ماده شیرین صمغ‌ مانند است و از اصلی ترین مواد اولیه گز است. این شیرینی به طور عمده همراه با گلاب، آرد و مغزپسته پخت می شود. البته امروزه به دلیل قیمت بالا، اکثر تولیدی ها  برای طعم دادن به این شیرینی سنتی ازمواد قندی مصنوعی و شکر استفاده می کنند.

مخاطبان عزیز خیلی ممنون تا اینجای مقاله با ما همراه بودید. لطفا نظرات خود را در کامنت ها با ما به اشتراک بگذارید.

برای آشنایی بیشتر با ما اینجا کلیک نمایید.

منبع: صفحات وب