معرفی بهترین سوغات اصفهان

شاید شما هم جزو کسانی باشید که برایتان سوال پیش آمده باشد که بهترین و پر طرفدار ترین سوغاتی های شهر اصفهان کدامند؟ مناسب ترین سوغاتی هایی که میتوانید پس از سفر به این شهر تاریخی برای عزیزانتان تهیه کنید کدامند؟ ما در این مقاله قصد داریم تا با معرفی بهترین سوغات اصفهان، کیفیت یکی از دلپذیر ترین کارهایتان یعنی خرید سوغاتی مانند خرید گز را را در سفر بالا ببریم پس در ادامه با ما همراه باشید.

در واقع سوغات اصفهان به دو دسته کلی صنایع دستی و خوراکی های خوش مزه آن تقسیم میشود که ما در این مقاله قصد داریم تا چند نمونه از پر طرفدار ترین و محبوب ترین آنها را برایتان معرفی کنیم.

گز

گز یکی از معروف ترین و شناخته شده ترین سوغاتی های شهر اصفهان است که امکان ندارد کسی آن را نشناسد یا پس از سفر به اصفهان آن را برای خود و یا اقوامش تهیه نکند. این خوراکی خوش طعم تارخچه طولانی دارد و ممکن است تعجب کنید اگر بشنوید که ریشه این خوراکی به شهر بلداجی در استان چهار محال و بختیاری بر میگردد و نه اصفهان!

نکته جالب توجه دیگر در رابطه با گز خواص بی نظیر آن است که در طب سنتی هم به طور ویژه به آن اشاره و مصرف آن هم پیشنهاد شده است. اما اگر بخواهیم به طور خلاصه دلیل این خواص بی نظیر را برایتان شرح دهیم باید به مواد سازنده آن و طرز تهیه آن اشاره کنیم.

از اصلی ترین مواد اولیه تشکیل دهنده گز میتوان به مواردی مانند: گز انگبین، شکر، گلوکز (گلوکز ماده است که حدودا از سال 1330ه.ش از چین وارد ایران شده و از آن استفاده بسیاری در تولید گز شده است)، سفیده تخم مرغ، گلاب، مغز پسته یا بادام و انگبین های گیاهان و انگبین های گیاهان دیگر مثل ترنجبین، گز علفی و خلال بیدمشک اشاره کرد. البته عسل هم به جای گز انگبین میتواند انتخاب مناسبی باشد. زیرا به دلیل تولید توسط زنبور نوعی انگبین گیاهی به شمار می آید.

نکته حائز اهمیت این است که مقدار تمامی موارد ذکر شده میتواند بسته به نوع گز ما متفاوت باشد.

مراحل تهیه گز

مراحل تهیه گز به این شرح است که در ابتدا داخل یک ظرف بزرگ شکر را به همراه حدودا 20 درصد وزن شکر، آب مخلوط میکنند. این مخلوط را به مدت 20 دقیقه میجوشانند و در انتها گلوکز را به آن اضافه و در انتها انگبین را هم به آن اضافه میکنند.

بعد از اضافه کردن این دو ماده حرارت را قطع و مخلوظ بدست آمده را از صافی عبور میدهند تا در آخر تبدیل به ماده ای زلال بشود که این مخلوط زلال باید فاقد مواد اضافی و زاید باشد و دوباره مخلوط بدست آمده روی حرارت هم زده میشود تا حالت غلیظ به خود بگیرد به این مرحله در اصطلاحات سیاه، چاشنی گفته میشود.

در ادامه سفیده های تخم مرغ ها را هم زده تا کف و در نهایت افزایش حجم پیدا کند. و سپس سفیده را به ظرف حاوی ماده غلیظ (سیاه چاشنی) اضافه میکنند و مقداری شکر به آن اضافه میکنند. در مرحله بعدی مقداری گلوکز به منظور کم کردن غلظت شیرینی ماده به آن اضافه میشود. در قدم بعدی که به آن مرحله رسیدگی میگویند ظروف مواد مخلوط شده را با مقداری حرارت طوری که مواد پخته نشود زیر دستگاه های هم زن قرار میدهند.

تا اینجا گفتیم که مقادیر مواد اولیه استفاده شده در تهیه گز به نوع آن بستگی دارد. پس شاید بد نباشد تا در ادامه تعدادی از انواع گز را معرفی و شرح کوتاهی در رابطه با طرز تهیه آنها بدهیم.

انواع گز

اصلی ترین عاملی که باعث ایجاد تمایز در بین انواع گز تولید شده میشود، نوع و میزان مغز هایی (که به طور عمده از مغز پسته استفاده میشود) است که تهیه آن استفاده شده است.

گز آردی

همانطور که از نامش پیدا است برای تهیه گز آردی، گز را در آردی مخصوص می غلتانند و به این صورت اطراف گز را آرد میپوشاند. این نوع را میتوان از لذیذترین و پرطرفدارترین انواع گز دانست.

گز سکه ای

گز سکه ای شباهت زیادی به گز آردی دارد با این تفاوت که بعد از درست شدن آن در مرحله پایانی آنها را در اندازه های کوچک به شکل سکه در می آورند.

گز کم کالری

ممکن است شما هم جزو کسانی باشید که به شیرینی سنتی گز علاقه داشته باشید اما شاید به دلیل داشتن رژیم و کالری این خوراکی از مصرف آن پرهیز کنید. گز کم کالری، برای افرادی که هم به گز علاقه مند هستند و هم رژیم غذایی دارند گزینه مناسبی محسوب میشود.

گز پروبیوتیک

گز پروبیوتیک، از مواد پروبیوتیک تهیه میشود که دارای خواص گوناگونی است و برای افرادی که مشکل گوارشی دارند بسیار مفید است.

گز خرمایی

در گز خرمایی علاوه بر مغزیجات، چیپس خرما نیز یافت میشود و به همین دلیل دارای انرژی فراوانی است.

سوهان گزی

سوهان گزی ترکیبی از سوهان و گز است. به همین دلیل کسانی که به سوهان علاقه دارند طرفدار این نوع از گزها نیز هستند.

گز لقمه ای

گز لقمه ای همان نوع سنتی و معمولی گز است.

گز بدون قند

گز بدون قند به نوعی مانند گز کم کالری، برای افرادی که به گز علاقه دارند و مشکل دیابت دارند یا دارای رژیم های غذایی خاصی هستند گزینه بسیار مناسبی محسوب میشود.

گز برشی

گز برشی نوع معمولی گز است با این تفاوت که پس از آماده سازی گز را به شکلی برش میدهند تا مغز داخل آن مشخص شود.

گز انگشت پیچ

بافت گز انگشت، نرم تر از انواع دیگر است و فاقد هر گونه مغز است. از این رو به طور عمده مورد علاقه کودکان و افراد مسن است.

پولکی

درست است که گفتیم گز محبوب ترین و شناخته شده ترین سوغاتی های اصفهان است اما اصفهان شیرینی های سنتی دیگری هم دارد که نباید از آنها غافل شد. پولکی یکی از این شیرینی ها است که هر ساله در مقادیر بالا در این شهر تولید میشود و به دست مصرف کنندگان میرسد. به طور کلی این شیرینی ظاهری براق، نازک و سبک دارد که بیشتر مردم مصرف آن به همراه چای را بیشتر میپسندند.

اما شاید برایتان سوال پیش آمده باشد که حال دلیل نامگذاری این شیرینی چیست و چرا به آن پولکی میگویند؟ دلیل بسیار واضح است! به دلیل شکل ظاهری آن است. پولکی اصفهان به شکل پولک های نازک و به رنگ های زرد یا قرمز تولید میشود.

از مواد اولیه تشکیل دهنده شیرینی پولکی میتوان به شکر، آب و سرکه سفید اشاره کرد. اما با توجه به طعم دلخواهی که از آن میخواهیم میشود به آن طعم دهنده هایی نظیر نعنا، نارگیل، عسل، لیمو عمانی، زنجبیل، کاکائو و بعضا مغز پسته هم اشاره کرد.

عسل فریدون شهر

از جمله قدیمی ترین حرفه های شایع در شهر اصفهان، میتوان به زنبور داری و تولید عسل در فریدون شهر اصفهان اشاره کرد.

پس با توجه به پیشه و کیفیت بالای این محصول پیشنهاد میکنیم تا حتما در طول سفر خود به اصفهان حتما سری هم به فریدون شهر بزنید و این عسل مرغوب را تهیه کنید.

عسل فریدون شهر دارای انواع و طعم های مختلف است که هر کدام از آنها خواص منحصر به فرد خود را داردند. از جمله انواع عسل های فریدون شهر میتوان به عسل زل (گیاه گلدار)، عسل قنگال (گیاه خارمریم)، عسل گون زرد (گیاهی) اشاره کرد.

حال شاید برایتان سوال پیش آمده باشد که علت تمایز عسل فریدون شهر از سایر عسل ها چیست؟ علت اصلی آن تنوع بالای گل و گیاه در این منطقه است و در نتیجه همانطور که میدانید کیفیت عسل کاملاً بستگی به تغذیه‌ زنبور عسل آن دارد. در شهرستان فریدون شهر انواع عسل گون، زول و قنقال وجود دارد.

سوهان عسلی

اگر به دنبال شیرینی صد در صد اصفهانی هستید به جای سوهان معمولی که معمولا سوغات قم به حساب می آید بهتر است به سراغ سوهان عسلی که سوغات اصفهان است بروید.

سوهان عسلی اصفهان با عسل، شکر، گلاب، پسته و بادام، زعفران و آب درست میشود. یک شیرینی مرسوم است که معمولا همراه با نوشیدنی گرم مانند چای صرف میشود.

جوز قندی

جوز قندی به طور عمده از گران ترین سوغاتی های خوراکی شهر اصفهان محسوب میشود. جالب است که بدانید برای تهیه آن از میوه ای محلی به نام آلاگ که نوعی هلو است و طعمی ترش و شیرین دارد استفاده میشود.

جوز قندی بسیار خوش طعم و در عین حال مقوی است و میتواند انرژی بدنتان را برای ساعت ها تامین کند. شما می توانید از آن به عنوان یک میان وعده سالم هم استفاده کنید.

جوز قندی خوراکی است که ب خوردن مقدار کمی از آن کالری بالایی به بدن شما میرساند و به همین دلیل برای افرادی که علاقه زیادی به کوهنوردی و طبیعت گردی دارند و یا هر نوع ورزشی دارند بهترین گزینه است.

برای تهیه جز قندی ابتدا میوه ها را در آفتاب قرار میدهند تا نیم خشک شود. سپس هسته آن را خارج کرده و درونش را با پودری مخصوص و یا گردوی نصف شده پر میکنند و دوباره در آفتاب میگذارند تا خشک شود.

شیرینی برشتوک

شیرینی برشتوک در شهرهای مختلف ایران و البته با نام های گوناگونی تهیه میشود. اما شیرینی برشتوک اصفهان به دلیل مهارت در طبخ و مواد اولیه مناسب به کار رفته در آن جزو سوغاتی های خوشمزه اصفهان قرار میگیرند.

این شیرینی به طور عمده با ظاهری مستطیلی و لوزی عرضه شکل تهیه میشود. مواد اولیه برشتوک آرد نخودچی، پودر قند، هل و روغن جامد است. در این شیرینی از تخم مرغ استفاده نمیشود و این یکی از دلایل سبکی این شیرینی است.

شیرینی کرکی

همانطور که گفته شد اصفهان شیرینی های معروف و خوشمزه زیادی دارد که یکی از آن ها شیرینی کُرکی است. این شیرینی علاوه بر اینکه جز محبوب ترین سوغات اصفهان به شمار میرود در بین مردم اصفهان نیز بسیار معروف و محبوب هستند.

ویژگی اصلی شیرینی کُرکی این است که برای تهیه آن از مخلوط چند نوع آرد مختلف استفاده میشود. بهترین و با کیفیت ترین نوع این شیرینی را با روغن حیوانی تهیه میکنند.

شیرینی برنجی

از ساده ترین، سبک ترین و دلچسب ترین شیرینی ها، شیرینی برنجی است. این شیرینی سنتی و دلچسب در شیرینی پزی های مختلف شهر اصفهان تهیه و عرضه میشود.

برای تهیه این شیرینی خوش طعم از موادی مانند زعفران، تخم مرغ، آرد برنج، گلاب و شکر ساییده شده استفاده میشود و برای تزیین آن هم از سیاه دانه استفاده میکنند.

دوغ و گوشفیل

دوغ و گوشفیل یک میان وعده عجیب اما سرشناس در میان مردم شهر اصفهان محسوب میشود. کافی است یک بار امتحان کنید تا مشتری اش شوید.

گوشفیل نوعی شیرینی است که طعمی بسیار شیرین دارد و خوردن آن با دوغ که ترش و شور است مزه ای بسیار استثنائی و عالی را ایجاد می‌کند.

همه در ابتدا فکر میکنند که خیلی عجیب است اگر شیرینی را با دوغ بخورند اما گوشفیل کاملا متفاوت است. پس یادتان نرود این ترکیب را امتحان کنید.

خورشت ماست

بعد از صرف یک غذای سنتی بدون شک یک دسر سنتی میچسبد. خورشت ماست اصفهانی یکی از دسرهای پرطرفدار و خوشمزه‌ای است که در بین مردم اصفهان بسیار محبوب است.

البته خورشت ماست به جهت اینکه دارای مواد تشکیل دهنده مقوی و کاملی است میتواند به عنوان یک وعده کامل غذایی هم مورد استفاده قرار بگیرد.

اغلب آن را به عنوان یک دسر سرد صرف میکنند. این دسر طعمی شیرین، خاص و متفاوت دارد و برای افرادی که به دنبال طعم‌های نا آشنا و متفاوت اند یک غذای منحصر به فرد محسوب میشود.

تا اینجا مروری بر تعدادی از محبوب ترین سوغاتی های خوراکی اصفهان داشتیم. اما شاید بد نباشد اشاره ای هم به سوغاتی های غیر خوراکی مانند صنایع دستی که میتوانید برای عزیزانتان تهیه کنید اشاره کنیم.

مینا کاری

بدون شک میتوان ریشه و زادگاه میناکاری را برای شهر اصفهان دانست. این هنر امروزه به یکی از مهم ترین سوغات صنایع دستی اصفهان تبدیل شده است و بخشی از فرهنگ ایرانی است.

به طور کلی مینا در لغت به معنای بهشت در زبان فارسی است. مینا کاری هنری است که در آن محصولات مختلفی از جنس طلا، نقره، برنج و مس توسط رنگ های مینا رنگ آمیزی و طراحی میشوند.

البته از میناکاری برای تزیین انواع ظروف سفالی و چینی نیز استفاده میشود. این هنر امروزه بیشتر بر روی مس انجام میشود. همه گردشگران عاشق این هنر زیبا میشوند و آن را به عنوان هدیه و سوغات میخرند.

معمولا آثار میناکاری اصفهان را در قالب ظروف آبی لاجوردی میبینیم اما آثار دیگری در همه رنگ ها از جمله قرمز، سبز، زرد، طلایی، بنفش، قهوه ای، مشکی و … وجود دارد. برای ساخت آن ها ظروف را چندین بار لعاب و رنگ میکنند و سپس ظروف را در فر میپزند.

خاتم کاری

از صنایع دستی دیدنی دیگر اصفهان میتوانیم به خاتم کاری اشاره کنیم که توسط هنرمندان ماهر اصفهانی روی چوب انجام میشود و پیشینه پر رونقی دارد.

اگر چه برخی خاستگاه این هنر را در شهر شیراز میدانند اما آثار خاتم کاری را میتوان سوغات صنایع دستی اصفهان نیز میشود. این هنر قدمتی طولانی دارد. برای ساخت آثار ظریف و زیبای خاتم کاری تکه های کوچک و مثلثی شکل را در کنار هم روی چوب قرار میدهند تا اشکال هندسی خیره کننده ای ایجاد شود.

در ساخت خاتم کاری علاوه بر چوب گاها از مواد دیگری مانند استخوان شتر یا اسب، طلا، نقره، آلومینیوم، برنج و چوب آبنوس هم استفاده میشود.

قلم زنی

تزیین و کنده کاری روی مس از دیگر هنرهای معروفی است که توسط استادکاران شهر متمدن اصفهان انجام میشود. ایجاد خطوط و نقش های مختلف روی مس و سایر فلزات گران بها مانند برنج، طلا و نقره در اصفهان به قلم زنی مشهور است.

در واقع قلم زنی، حکاکی روی فلز با ذوق هنری است. این هنر یکی از معروف ترین سوغات صنایع دستی اصفهان است که روی اشیایی مانند سینی، قابلمه، ظروف، گلدان، سماور، قاب عکس و… انجام میشود.

طرح های زیبایی را به ارمغان می آورند و آثار ارزشمندی را خلق میکنند که نظر هر بیننده ای را به خود جلب میکند.

نقاشی های خوشنویسی

اصفهان در تمام دوره های تاریخی پایتخت خوشنویسی ایران بوده است. میرعماد حسنی، عبدالمجید طالقانی و دیگر هنرمندان بزرگی که در عرصه خوشنویسی فعالیت داشته اند در اصفهان روزگار گذرانده اند و به غنای این هنر کمک کرده اند.

تابلوهای خوشنویسی جزو سوغات صنایع دستی اصفهان هستند که بسیار ارزشمنداند و میتوانید آن ها را از اصفهان خریداری کنید.

این سوغاتی های بی نظیر اصفهان هم از نظر هنری و هم از نظر فنی بسیار ایده آل و چشمگیر هستند و از ظرافت، دقت و تکنیک، در خلق این آثار هنری بزرگ استفاده شده است.

ملیله کاری

ملیله کاری هنری بسیار ظریف و گران بها است که با فلزهای مس، طلا و نقره تولید می شوند. از پرفروش ترین سوغات صنایع دستی اصفهان، ملیله کاری است.

هنرمندان ملیله کار زیوآلات مختلفی از جمله گردنبد، گوشواره، دستبند و… تولید می کنند. همچنین وسایل تزیینی مانند گلدان، شمعدانی، ظروف و… می سازند. ظروف ملیله کاری، زیبایی چشم نوازی دارند.

ملیله مفتولی از جنس طلا یا نقره است. همچنین هنرمندان اصفهانی روی پارچه نیز ملیله می دوزند که به آن ها ملیله دوزی می گویند.